Mercede Di Niro
Mercede Di Niro
Mercede Di Niro
Angiolina Mastronardi
Angiolina Mastronardi
Maria Nicola Mastronardi
Le ndòcce
Domenico Meo
CULTURA POPOLARE
La vóita
Ma tu lə sìe la vóita chə é?
É rru štruššə də séulə mmìezə arrə capillə,
na uagliéuna chə zómba cundènda,
ómbra də pədalə sótt’a mésə d’aùštə.
La vóita é na canzéunə
chə t’arrəsbéglia ógne matóina,
é na mamma chə sèndə lə primə paréulə.
La vóita é na štrétta də mìenə,
é n’abbraccə e tanda lacrəmə.
La vóita é la fóinə: pəcché sénza fóinə,
éssa, la vóita, nnə naššə.
La vita
Ma tu lo sai la vita cos’è?
É lo struscio di sole in mezzo ai capelli,
una ragazza che salta contenta,
ombra di albero del mese di agosto.
La vita è una canzone
che ti sveglia ogni mattina,
è una mamma che sente le prime parole.
La vita è una stretta di mano,
è un abbraccio e tante lacrime.
​
La vita è la fine: perchè senza fine,
lei, la vita, non nasce.
Véucə də mamma e acqua də mundagna
Acqua bbèlla də mundagna,
cóm’é dólgə ssa ninna nanna:
fammə durmì,
mmìezzə a šta jèrva alda,
chjénə chjìenə candannə
cómə facéva mamma.
Véucə də mamma chə naššə da lundanə
e puó zə pèrdə cóm’e vìendə tra lə ramə.
É là crəma lucèndə. . . etèrna
chə štrégnə mbìettə e m’accarézza,
casca e pÉ™ la vallÉ™ va scurdata. . . scurdata
cóm’e l’acqua də šta fóndə,
ma déndrə tə lava
e arnaššə acqua də mundagna:
là crəma lucèndə ch’arnaššə etèrna,
etèrna arnaššə acqua də mundagna.
Voce di mamma e acqua di montagna
Acqua bella di montagna,
com’è dolce quella ninna nanna:
fammi dormire,
in mezzo a quest’erba alta,
piano piano cantando
come faceva mamma.
Voce di mamma che nasce da lontano
e poi si perde come il vento tra i rami.
É lacrima lucente. . . eterna
che stringe in petto e mi accarezza,
cade e lungo la valle va dimenticata. . .
scordata come l’acqua di questa fontana,
ma dentro ti lava
e rinasce acqua di montagna:
lacrima lucente che rinasce eterna,
eterna rinasce acqua di montagna.
Capriccə də uagliéunə
​
Chjègnə annascùoštə
arrétə alla fənèštra
e uà rdanə lundanə r’ùocchjə;
cala na là crəma salata
e mbìettə štrégnə nu turmìendə.
​
Ma chə tə manga angà ura?
Pəcché fissə lə nuvələ chə currənə
e aspìettə ru vìendə
chə sagliə fəšchènnə alla mundagna?
Chə tìe, chə vùo
sèmbrə chə ssu surróisə amarə!
Dimmə a chə pìenzə.
​
E ssə lacrəmə. . . chə só ssə lacrəmə
déndr’a na famiglia
chə sólə a té vó bbòinə!
. . . Arpènzə a mamma majja;
arpènzə a papà mójja;
a na vècchja, andóica casa
ca mó nə ngə šta cchjù!
​
A chéla scèmma bbèlla,
a məsèriə passatə
a tanda səmbləcətà ,
a na vóita cambata alla jurnata,
a quà ndə, sénza sóldə,
sə štava cundìendə ngumbagnójja!
​
Mó. . . cə šta tuttə e ngi šta nìendə
e cchjù də tuttə. . . sùolə,
sùolə. . . arrétə a šta fənèštra
. . . chə nuvələ e vìendə ngumbagnójja!
Capriccio di ragazzo
​
Piange nascosto
dietro la finestra
e guardando lontano gli occhi;
scende una lacrima salata
e in petto stringe un tormento.
​
Ma che ti manca ancora?
Perchè fissi le nuvole che corrono
e aspetti il vento
che fischiando sale alla montagna?
Che hai, che vuoi
sempre con quel sorriso amaro!
Dimmi a che pensi.
​
E quelle lacrime. . . che sono quelle lacrime
dentro una famiglia
che solo a te vuole bene!
. . . Ripenso a mamma mia;
ripenso a papà mio;
a una vecchia, antica casa
che adesso non c’è più!
​
A quella fiamma bella,
a miserie passate
a tanta semplicitÃ
a una vita vissuta alla giornata,
a quando, senza soldi,
si stava contenti in compagnia!
​
Adesso. . . c’è tutto e non c’è niente
e più di tutto. . . solo,
solo. . . dietro la finestra
. . . con nuvole e vento in compagnia!
Nòttə
​
D’addó vìenə, jənnòttə, chištə suónə
addó vìenə tuttə chélə štéllə
una appriéssə all’aldra,
. . . chisà addó vìenə!
E šta paùra štrana ca zə sèndə,
annascòšta tra lə fògliə!
Ru cùonə, ru grillə,
nu uà ttə ca chjègnə də cundinuə,
nu lamìendə chə sagliə
pèjjə də criatìurə appéna natə!
E št’òrlòggə chə vattə e vattə
l’à ura. . . rə móiscə. . . e l’ènnə!
Gné bbìellə a cundəmblà štə štéllə
chélla. . . chélla. . . chélla dòpə də chélla
e dòpə də chélla n’aldra,
l’uldəma. . . lundana. . .
e n’aldra angà ura sénza fóinə!
Ma cə šta la fóinə?
Ah. . . chÉ™ pacÉ™. . . chÉ™ pacÉ™. . .
putérsə addurmójjə mmìesə allə štéllə,
déndrə alla nòttə schìura. . .
scurdarsÉ™. . . scurdarsÉ™. . .
lassà pə sèmbrə l’òssa štracchə,
arcuprirlə də lacrəmə cucèndə
e irsənə sénza arvuldarsə, cundìendə mbaradóisə!
Notte
Da dove vengono, questa notte, questi suoni
dove vanno tutte quelle stelle
una dietro l’altra,
. . . chissà dove vanno!
E questa paura strana che si sente,
nascosta tra le foglie!
Il cane, il grillo,
un gatto che piange di continuo,
un lamento che sale
peggio di quello di creature appena nate!
E quest’orologio che batte e batte
le ore. . . i mesi. . . e gli anni!
Come è bello contemplare le stelle
quella. . . quella. . . quella dopo di quella
e dopo di quella un’altra,
l’ultima. . . lontana. . .
e un’altra ancora senza fine!
Ma c’è la fine?
Ah. . . che pace. . . che pace. . .
potersi addormentare in mezzo alle stelle,
dentro la notte scura. . .
scordarsi. . . scordarsi. . .
lasciare per sempre le ossa stanche,
ricoprirle di lacrime cocenti
e andarsene senza girarsi, contento in paradiso!
Ggèndə majja də cambagna
Cà ndamə angà ura šta canzéunə
dall’òrganéttə accumbagnìeta,
cóm’e la dəménəca a məsiùrnə
quà ndə scappava mmìezə a millə sùonə
tra la Róipa e Sandə Marchə.
​
Pə chéllə vójjə štréttə
addó grammùofənə səndóiva,
chətarrə e fəsarmònəchə
e l’addéurə də magnìe sapróitə
dallə fənèštrə ššióiva,
apèrtə a prəmavòira
e tanda véucə də ggèndə fòrtə də cambagna s’amməštəcava a sùonə də bbəcchìerə,
pièttəra e vasəra də ramə:
quà nda ggèndə allègra
ma nò sénza pənziérə!
​
Arcà ndala šta canzéunə,
ca éssa l’uldəma la sà ira éva a murójjə,
quà ndə ru séulə lìendə
calava arròitə alla chjazzétta
e davèndrə la maləngunójja pəcché,
daféurə, la fóinə də la fèšta e rru səlènziə.
Suólə quìrə òrganéttə, sénza fərmarsə mìe,
cundənuà va a tənérmə cumbagnójja
e mèndrə lundanə, chjénə, sə spərdóiva
a quìrə sùonə m’addurmóiva
aspəttannə ch’arcandéssə all’aldra fèšta.
Gente mia di campagna
Cantami ancora questa canzone
acompagnata dall’organetto,
come e la domenica a mezzogiorno
quando scappavo in mezzo a mille suoni
tra la Ripa e San Marco.
Per quelle rue strette
dove sentivo i grammofoni,
chitarre e fisarmoniche
e l’odore di mangiare saporito
usciva dalle finestre,
aperte a primavera
e tante voci di gente forte di campagna
si mischiavano al rumore dei bicchieri,
piatti e vasi di rame:
quanta gente allegra
ma non senza pensieri!
Ricantala questa canzone,
che la sera era l’ultima a morire,
quando il sole lento
calava dietro la piazzetta
e dentro la malinconia perchè,
fuori, la fine della festa e il silenzio.
Solo quell’organetto, senza fermarsi mai,
continuava a tenermi compagnia
e mentre lontano, piano, si disperdeva
a quel suono mi addormentavo
aspettando che ricantasse all’altra festa.
Uldəma spəranza
Allóngamə na mìenə
m’avašta ca mə tùocchə;
nə nsìendə, chjagnènnə gna tə chjìemə;
alzannə la véucə ca z’é fatta vècchja
e z’é spèrsa sénza rəspòšta pə la tèrra!
​
Accarézzamə štə capillə gghjènghə,
gghjènghə cóm’e chirə tójja
e carəchə də passatə amarə;
štrignəmə lə vraccia armaštə
sénza fòrzə pə cambà .
​
E. . . lèndə lə lacrəmə mə cà scanə,
lə štéssə də tand’ènnə fa;
sémbranə pèrlə chə ššignənə suffrènnə,
góccə də spəranza
calatə déndrə all’anəma,
spaləìetə pə la vóita štracca,
spərdìutə chə cércanə e t’arcércanə.
​
E mbunnə éssə tə tróvanə,
mbunnə, cóm’e l’uldəma spəranza,
cə sci rmašta tìuuə,
tìuuə. . . la mamma majja!
Ultima speranza
Allungami una mano
mi basta che mi tocchi;
non senti, come ti chiamo piangendo;
alzando la voce che è invecchiata
e si è perduta senza risposta nella terra!
Accarezzami i capelli bianchi,
bianchi come i tuoi
e carichi di passato amaro;
sringimi le braccia rimaste
senza forze per vivere.
​
E. . . lente le lacrime mi cadono,
le stesse di tanti anni fa;
sembrano perle che scendono soffrendo,
gocce di speranza
calate dentro l’anima,
sparse nella vita stanca,
sperdute che cercano e ti ricercano.
E in fondo loro ti trovano,
in fondo, come l’ultima speranza,
ci sei rimasta tu
tu. . . mamma mia!
Na musəca
​
A mésa còšta fra la lìucə e l’ómbra
na musəca calava alla vallata
facènnə aldə e vassə pə r’abbóitə
e accarəzzava l’anəma,
cóm’e vìendə chə parla tra lə fògliə,
cóm’e vìendə chə va drittə alla mundagna.
. . . E štava la mundagna tutta séula
ca na véucə, malappaina, sə səndóiva
tra pratəra vérdə d’acquatóina
facènnə l’améurə a sùonə də cambanə.
Ma. . . nn’évanə cambanə
ch’addurmìvanə la lìuna lènda lènda
e arrəsbəgliévanə ru séulə la matóina:
capillə évanə d’éurə attórnə a na faccélla,
ddu chjòchjərə e na pòvəra caməcélla,
ddu ùocchjə lucèndə
e nu nasillə tutta vrénna,
quà ttrə pèquəra e na vècchja vəštarèlla.
E la musəca vulava sénza fóinə
candata da chélla uagliungèlla,
chəsà . . . annascòšta tra lə štéllə,
lundana lundana s’arsəndóiva
muróiva. . .
e dòppə, n’aldra vòlda arrəmbalzannə,
ascì gna éva nata pə sèmbrə sə spərdóiva.
Una musica
​
A mezza costa tra la luce e l’ombra
una musica calava alla vallata
facendo alto e basso fra gli abeti
e accarezzava l’anima,
come il vento che parla tra le foglie,
come il vento che va dritto alla montagna.
. . . E stava la montagna tutta sola
con una voce che a malapena si sentiva
tra prati verdi di rugiada
facendo l’amore al suono delle campane.
Ma. . . non erano campane
che addormentavano la luna lenta
lenta e svegliavano il sole la mattina:
i capelli erano d’oro attorno a una faccina,
le scarpe malandate e una povera camicina,
due occhi lucenti
e un nasino pieno di lentiggini,
quattro pecore e una vecchia veste.
E la musica volava senza fine
cantata da quella ragazzina,
chissà . . . nascosta tra le stelle,
lontana lontana si risentiva moriva. . .
e dopo, un’altra volta rimbalzando,
così com’era nata per sempre si disperdeva.
Uldəmə mumèndə
Nèjja! tÉ™ védÉ™ calÃ
mmìezzə a fittə abbóitə
cóm’e mòrtə chə jéla rə pənzìerə
cóm’e mòrtə ch’ammanda
l’uldəma spəranza
d’ùocchjə trištə:
pə sèmbrə. . .
l’uldəma spəranza.
E pə sèmbrə ru munnə s’allundana
lassannə səlènziə də gammascia,
cóm’e pòssə cadènnə də bbaštéunə
ca zə pèrdə chjénə chjìenə nlundananza.
Ultimo momento
Nebbia! ti vedo calare
in mezzo ai fitti abeti
come morte che gela i pensieri
come morte che ammanta
l’ultima speranza
di occhi tristi:
per sempre. . . l’ultima speranza.
E per sempre il mondo si allontana
lasciando il silenzio di bambagia,
come, nel camminare, la cadenza del bastone
che si perde piano piano in lontananza.